Kiểm tra bằng cảm quan là việc sử dụng các giác quan của con người để thu thập dữ liệu. Kiểm tra cảm quan không giống với việc sử dụng các công cụ đo nên sẽ phát sinh một số vấn đề bất cập.

Vấn đề 1: Có sự khác biệt trong nhận định (đánh giá). Điều này tùy thuộc vào người nhận định.

Ví dụ, khi chúng ta đo độ pH của nước cam bằng máy đo thì các giá trị gần như giống nhau và hầu như không có sự thay đổi. Tuy nhiên, khi đánh giá bởi cảm quan (vị giác) của con người, dù 2 người cùng nếm một loại đi chăng nữa thì cảm nhận của họ về vị chua (pH) trong nhiều trường hợp có thể không giống nhau.

Vấn đề 2: Ngay cả cùng một người nhận định thì không phải lúc nào nhận định đó cũng nhất quán.

Hôm nay, khi nhận định nước cam bằng vị giác thì bạn thấy ngọt. Tuy vậy, ngày mai đánh giá lại thấy nước cam ép đó chua mặc dù độ pH không thay đổi. Sự cảm nhận của vị giác phụ thuộc vào tâm trạng của người đánh giá.

Vấn đề 3: Cảm quan sẽ không cho chúng ta được dữ liệu mang tính định lượng.

Nếu sử dụng một thiết bị đo lường, chúng ta sẽ có dữ liệu là những con số. Tuy nhiên, nếu là cảm quan thì chúng ta chỉ có những dữ liệu mang tính định tính. Ngay cả khi bạn nói, “Nước cam ép này chua” thì cũng rất khó để nói định lượng cụ thể là chua như thế nào.

Theo cách này, kiểm tra cảm quan thường mơ hồ hơn các phép đo bằng công cụ. Vì vậy, khi tiến hành kiểm tra cảm quan, cần phải xem xét các vấn đề này đưa ra phương pháp quản lý tối ưu để có được số liệu chính xác hơn.