Trong ngành sản xuất chính xác, việc xác định giá vốn thực tế của từng sản phẩm là vô cùng quan trọng. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp vẫn dựa vào phương pháp tính giá dựa trên kinh nghiệm, dẫn đến sự sai lệch so với thực tế. Việc ứng dụng IoT trong việc thu thập và phân tích dữ liệu giúp tối ưu hóa chi phí sản xuất, nâng cao độ chính xác và tăng cạnh tranh.
1. Các Yếu Tố Cấu Thành Đơn Vị Nguyên Giá
Đối với mỗi sản phẩm cơ khí chính xác, đơn vị nguyên giá gồm nhiều yếu tố:
- Nguyên vật liệu: Loại và khối lượng vật liệu sử dụng.
- Thời gian gia công: Thời gian cần thiết trên máy CNC, gia công thô, tỉ mỉ.
- Thời gian lao động: Số giờ công nhân tham gia sản xuất.
- Năng lượng: Tiêu hao điện, khí nén, nước làm mát.
- Chi phí khác: Hao mòn dao cắt, linh kiện thay thế, chi phí khác.
2. IoT Được Ứng Dụng Như Thế Nào?
IoT giúp tự động thu thập dữ liệu và phân tích trong thời gian thực:
- Cảm biến trên máy CNC: Ghi lại thời gian chạy máy, công suất tiêu thụ, trạng thái vận hành (đang chạy, dừng, bảo trì). Các cảm biến này giúp xác định chính xác thời gian gia công thực tế, từ đó tối ưu hóa năng suất và lập kế hoạch bảo trì hiệu quả.
- Cảm biến vật liệu: Theo dõi lượng nguyên vật liệu sử dụng bằng cách gắn cảm biến trọng lượng hoặc cảm biến quang học tại kho và khu vực sản xuất. Hệ thống này giúp phát hiện sự lãng phí vật liệu và kiểm soát mức tồn kho một cách chính xác.
- Hệ thống giám sát năng lượng: Các cảm biến đo lường điện năng tiêu thụ của từng máy móc giúp doanh nghiệp xác định thiết bị nào tiêu thụ nhiều năng lượng nhất, từ đó điều chỉnh quy trình sản xuất hoặc bảo trì để giảm chi phí điện năng.
- RFID và Mã QR: Gắn chip RFID hoặc mã QR lên linh kiện, dao cắt, vật tư để theo dõi vị trí, thời gian sử dụng và tình trạng hao mòn. Điều này giúp doanh nghiệp tối ưu hóa việc sử dụng công cụ, tránh lãng phí và giảm nguy cơ dừng máy do thiếu linh kiện.
- Kết nối với phần mềm ERP/MES: Dữ liệu thu thập từ cảm biến được tích hợp vào hệ thống ERP/MES, giúp tự động cập nhật thông tin sản xuất, phân tích hiệu suất, quản lý kho bãi và dự báo nhu cầu nguyên vật liệu.
Dữ liệu từ các cảm biến này được truyền đến máy chủ trung tâm, nơi phần mềm phân tích dữ liệu sẽ xử lý thông tin, đưa ra báo cáo trực quan và cung cấp các cảnh báo giúp doanh nghiệp có thể điều chỉnh ngay lập tức khi có vấn đề phát sinh. Nhờ đó, các nhà quản lý có thể ra quyết định dựa trên dữ liệu thực tế, thay vì dựa trên kinh nghiệm hoặc phỏng đoán.
3. Lợi Ích Của IoT Trong Việc Tối Ưu Chi Phí
- Giảm thiểu sai lệch giá thành: Dữ liệu tự động chính xác giúp xác định giá vốn thực tế, hạn chế sai số trong việc tính toán giá thành sản phẩm.
- Tăng hiệu quả lập kế hoạch: Dự báo chi phí sản xuất chính xác hơn, giúp doanh nghiệp xây dựng kế hoạch sản xuất và định giá sản phẩm tối ưu hơn.
- Nâng cao năng suất: Giảm thời gian thu thập dữ liệu thủ công, tối ưu hóa quy trình sản xuất nhờ vào các báo cáo tự động.
- Giảm hao phí: Phát hiện kịp thời các điểm gây lãng phí nguyên vật liệu và năng lượng, từ đó có các biện pháp cải thiện phù hợp.
- Cải thiện quản lý bảo trì: Nhờ dữ liệu theo dõi thời gian thực, doanh nghiệp có thể lập kế hoạch bảo trì thiết bị chính xác hơn, tránh gián đoạn sản xuất do hỏng hóc không lường trước.
4. Kết Luận
Việc ứng dụng IoT trong thu thập đơn vị giá vốn thực tế là xu hướng tất yếu đối với các doanh nghiệp sản xuất cơ khí chính xác. Hệ thống này không chỉ giúp cải thiện độ chính xác trong tính toán giá thành mà còn giúp nâng cao hiệu quả quản lý, giảm chi phí và tăng tính cạnh tranh.
Doanh nghiệp nên đầu tư vào các giải pháp IoT ngay từ bây giờ để dẫn đầu trong cuộc đua sản xuất thông minh. Việc tích hợp IoT không chỉ mang lại lợi ích ngắn hạn mà còn tạo nền tảng vững chắc cho quá trình chuyển đổi số và tối ưu hóa hoạt động sản xuất trong dài hạn.
